به نام خدا

1ـ ماهیت حقوقی گرانفروشی و کم فروشی و احتکار .
گرانفروشی و کم فروشی و احتکار از آن دسته جرائمی است که عنصر تقلب و دغلکاری
برای بردن مال دیگران در آنها نقش اساسی دارد .
اولین تقسیم بندی جرائیم این است که آنها را به جرائم ذاتاً قبیح و جرائمی
که قبح آن وضع و قراردادی است تفکیک می کنند . گرانفروشی چون
متضمن تقلب و دغلکاری است از جرائم ذاتاً قبیح می باشد زیرا فطرت بشر با آن
مخالف است و عقل سلیم آن را مذموم می داند . و از این جهت است که
هم مذهب و هم عرف آن را مذموم و ممنوع و قابل مجازات دانسته است .
2ـ آیات قرآن مجید
در قرآن مجید که کتاب آسمانی و کلام الهی است به طور صریح و مکرربه کم فروشی
اشاره شده و به شدت تقبیح گردیده است و بالاتر از آن قرآن کریم کم فروشی را
موجب ویران شدن شهر مدین و نابود شدن قوم آن معرفی کرده است .
و در شش سوره از 114 سوره قرآن کم فروشی مورد مذمت قرار گرفته است :

اول ـ سوره مطففین که این سوره مبارکه که به نام کم فروشان معرفی شده است :
بسم الله الرحمن الرحیم . ویل للمطففین الذین اذا اکتالوا علی الناس یستوفون .
و اذا کالو هم او وزنو هم یخسرون . الا یظن اولئک انهم مبعوثون .
لیوم عظیم . یوم یقوم الناس لرب العالمین .
ترجمه . وای به حال کم فروشان آنان که وقتی چیزی را با پیمانه یا وزن از
مردم تحویل می گیرند کاملاً حق خود را استیفاء می کنند ولی وقتی چیزی را تحویل مردم
می دهند در پیمانه و وزن کمتر می دهند . آیا آنها عقیده ندارند که بعد از مرگ
زنده خواهند شدو به روز بزرگ رستاخیز ایمان ندارند . روزی که تمام مردم در پیشگاه خداوند
برای تعیین سرنوشت خود می ایستند .
دنباله این سوره شریفه درباره کسانی است که ایمان ندارند و عذابی
است که در انتظار آنها است .
دوم ـ سوره اسراء : واوفوا الکیل اذا کلتم و زنوا بالقسطاس المستقیم .
ذلک خیر و احسن تأویلاً .
ترجمه ـ جنس را با پیمانه کامل و وزن درست تحویل بدهید . که این کار خوب می باشد
و عاقبت بهتری برای شما دربردارد . در این سوره مبارکه که قبل از اشاره به
موضوع پیمانه و وزن صحیح به زنا و قتل نفس و تعدی به مال یتیمان اشاره
شده است و کم فروشی در ردیف این گناهها قرار گرفته است .
سوم ـ سوره رحمن : والسماء رفعها و وضع المیزان . الا تطغوافی المیزان .
واقیموا الوزن بالقسط ولاتخسروا المیزان .
ترجمه ـ آسمان را خداوند برافراشت و میزان عدل را برقرار کرد . تا در آنچه وزن می کنند
تجاوز و تعدی روا ندارید و هرگاه چیزی را وزن می کنید عدالت و صحت ترازو را
رعایت کنید و آنچه را وزن می کنید کم ندهید .
چهارم ـ سوره انعام : واوفوا الکیل و المیزان بالقسط ( پیمانه را تمام و وزن را درست و
عادلانه تحویل بدهید ) در این سوره مبارکه خداوند متعال آنچه را بر
بندگان خود حرام کرده است برمی شمرد : خودداری از شرک ، و احسان به والدین ،
و خودداری از کشتن اولاد خود از ترس فقر و تنگدستی ، و خودداری از
فحشاء ظاهر و باطن ، و قتل نفس ، وخودداری از تجاوز و دست درازی به مال
یتیم ، و در آخر صحت پیمانه و وزن و خودداری از کم فروشی است .
پنجم ـ سوره اعراف : که در این سوره شریفه خداوند خطاب به قوم شعیب اهالی شهر
مدین می فرماید : پیمانه و وزن را تمام و کمال تحویل بدهید و در مال مردم نقصان
روا مدارید و در پهنه زمین پس از آنکه صلاح و اصلاح برقرار شد فساد را منتشر نکنید
و این امر برای شما بهتر است اگر ایمان داشته باشید.
و دیگر آیات آسمانی...
تمام این آیات دال بر اهمیت و چهره بد کم فروشان است.البته در کشور اسلامی ما
مسلمانان زیادی اند که اینطور کم فروشی میکنند:چه بسیار بطری های سرخالی
نوشابه و دوغ و چه بسیار رب های سرخالی و روغن های سرخالی و کم شدن چربی
شیر پرچرب و چانه های کم وزن نانوایی و کارمندانی که به جای کار در اداره به چک کردن
فیس بوک و ایمیل مشغولند و مدیرانی که روزنامه می خوانند و ...
قضاوت با خودتان..

الهّم عجل الفرجهم

  به قلم یک امُلیسم : امُل نویس

  نظرات دیگران